Η μαστοράντζα του Εντερμπίλ - Τὸ Αἷμα τοῦ Ροδιοῦ

Τὸ αἷμα τοῦ Ροδιοῦ

Στίχοι: Εὐάγγελος Ζάχος
Μουσική: Ἀργύρης Μπακιρτζῆς
Ἑρμηνεία: Ἀργύρης Μπακιρτζῆς, Μιχάλης Σιγανίδης καὶ Χορωδία

Στοῦ Καραμπὰχ τὰ ὑψίπεδα καλπάζει
ἕνας ἀσίκης τῆς Ἀνατολῆς
ποὺ ἄφησε τὸ ροκάνι γιὰ τὸ σάζι,
Σαγιὰτ Νοβά, ὁ αἰώνιος σεβνταλής.

Καὶ λέει καὶ τὶς χορδὲς γλυκὰ χτυπάει:
- Τί μοῦ ῾κανες ἀγάπη μου, ξανά;
Τὸ αἷμα τοῦ ροδιοῦ μὲ κυνηγάει
κι ὅταν πονῶ, στενάζουν τὰ βουνά!

Κι ὁ Καύκασος τὰ ἀκούει καὶ ρωτάει:
- Ἀπὸ ποῦ εἶν᾿ ὁ ἀσίκης ποὺ περνᾶ
καὶ ποὺ σὲ τόσες γλῶσσες τραγουδάει,
πέρσικα, ἀρμένικα, γεωργιανά;

- Ἀπὸ τὸν πύργο τῆς Βαβὲλ κρατάει,
εἶπε τὸ ὄρος Ἀραράτ, τὸν εἶδα,
χωριό του ὁ ἔρωτας καὶ τραγουδάει
πὼς ἡ ἀγάπη δὲν ἔχει πατρίδα!

Λιώσανε πιὰ στὸν Καύκασο τὰ χιόνια
κι εἴπανε στὸ Σαγιὰτ τὸ μυστικό τους
καὶ τώρα, πάνω ἀπὸ διακόσια χρόνια,
ὅλες οἱ φάρες τῆς Ἀνατολῆς τὸν λὲν δικό τους.

Τὸ τραγούδι ἀναφέρεται σὲ ἕνα ὑπαρκτὸ πρόσωπο, τὸν Σαγιὰτ Νοβὰ ποὺ ἔζησε τὸν 10 αἰ. Ὁ Σαγιὰτ Νοβὰ ἦταν ἀσίκης, δηλαδὴ περιπλανώμενος τραγουδιστὴς καὶ μουσικός. Τὸ 1985 προβλήθηκε ἡ ταινία «Τὸ αἷμα τοῦ ροδιοῦ» ποὺ ἦταν βιογραφία τοῦ Σαγιὰτ Νοβᾶ. Τὴν καταγωγή του διεκδικοῦν ὅλες οἱ φυλὲς τοῦ Καυκάσου. Περιόδευε σὲ πολλὲς περιοχὲς ἀπὸ τὴ Ρωσία καὶ τὸν Καύκασο μέχρι τὴ Μικρὰ Ἀσία τραγουδώντας τὸν Ἔρωτα πρὸς τὴν Ἀνατολὴ καὶ τὴν ἀγάπη μεταξὺ τῶν λαῶν. Ἔγινε γνωστὸς κυρίως γιὰ τὰ «τετράγλωσσα λογοπαίγνιά» του. Ἡ ἰδέα τῶν πολύγλωσσων τραγουδιῶν προέρχεται ἀπὸ ἕνα μουσικὸ καὶ πολιτικὸ κίνημα ποὺ ξεκίνησε ἀπὸ τὴ Θεσσαλονίκη τὸν 17ο αἰ. καὶ διαδόθηκε σὲ ὅλες τὶς χῶρες τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας.